Η πρόεδρος Metsola απένειμε το Βραβείο Ζαχάρωφ 2024 στους Edmundo González Urrutia και María Corina Machado από την Βενεζουέλα την Τρίτη 17 Δεκεμβρίου στο Στρασβούργο.
Προλογίζοντας την τελετή απονομής του Βραβείου Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης για το 2024, η πρόεδρος Metsola δήλωσε: «Στον αγώνα τους για την δικαιοσύνη, την δημοκρατία και το κράτος δικαίου, οι Edmundo González Urrutia και María Corina Machado υπερασπίζονται ατρόμητα αξίες που ενστερνίζονται εκατομμύρια Βενεζουελάνοι και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό το βραβείο δεν είναι μόνο μια αναγνώριση, αλλά και μια υπενθύμιση ότι ο αγώνας για την ελευθερία δεν είναι ποτέ μάταιος. Το μέλλον της Βενεζουέλας ανήκει στον λαό της και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στέκεται περήφανα στο πλάι του.»
Οι νικητές
Η María Corina Machado, εκπροσωπούμενη στην τελετή από την κόρη της Ana Corina Sosa, αναδείχθηκε υποψήφια της αντιπολίτευσης για την προεδρία της Βενεζουέλας για την «Ενωμένη Δημοκρατική Πλατφόρμα» το 2023, προτού αποκλειστεί από τις εκλογές από το ελεγχόμενο από την κυβέρνηση Εθνικό Εκλογικό Συμβούλιο.
Ο Edmundo González Urrutia, διπλωμάτης και πολιτικός που διαδέχθηκε την Machado ως υποψήφιος της αντιπολίτευσης, κατήγγειλε την μη δημοσίευση των επίσημων αποτελεσμάτων των προεδρικών εκλογών του Ιουλίου 2024 και αμφισβήτησε τη διακήρυξη Nicolás Maduro ότι κέρδισε τις εκλογές. Μετά την έκδοση εντάλματος σύλληψης εναντίον του, Διέφυγε από τη Βενεζουέλα τον Σεπτέμβριο του 2024 και του δόθηκε άσυλο στην Ισπανία.
Απευθυνόμενος στους ευρωβουλευτές, ο κ. González Urrutia είπε: «Πολύ σύντομα, η χώρα μας θα κάνει στροφή προς την κατεύθυνση που θα ορίσει ο λαός της. Η κακοποίηση και η βία αυτής της περιόδου είναι απλά μια αδέξια προσπάθεια να καθυστερήσει το αναπόφευκτο.»
«Καμία κυβέρνηση που στηρίζεται στη βία δεν είναι σταθερή», δήλωσε, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι οι Βενεζουελάνοι, συμπεριλαμβανομένων νυν και πρώην υποστηρικτών του καθεστώτος, «θέλουν να προχωρήσουν στο δρόμο της ελευθερίας, της δημοκρατίας και της αμοιβαίας κατανόησης».
Ο εκλεγμένος πρόεδρος της Βενεζουέλας δήλωσε ότι το βραβείο Ζαχάρωφ ενισχύει τη δέσμευσή του στον διάλογο και συμβολίζει την ενότητα των υπερασπιστών της δημοκρατίας σε όλο τον κόσμο που «σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειάζονται ο ένας τον άλλον».
Σε ομιλία της εξ αποστάσεως, η María Corina Machado κατήγγειλε ότι «εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα προσπάθησαν να μας διαιρέσουν, να μας αποδυναμώσουν και να μας υποτάξουν. (…) Κηρύσσοντας μίσος, προσπάθησαν να μας κάνουν εχθρούς μεταξύ μας, άνθρωποι ενάντια σε ανθρώπους. Μας διαχωρίζουν σε πλούσιους και φτωχούς, αριστερούς και δεξιούς, λευκούς και μαύρου, σε εκείνους που φεύγουν από τη χώρα και εκείνους που μένουν, καθώς και με βάση τις θρησκευτικές μας πεποιθήσεις».
«Επιδίωξαν επίσης την καταστροφή όλων των δημοκρατικών θεσμών, από το να ανεξάρτητο δικαστικό σώμα μέχρι τη λαϊκή βούληση. Ένα διεφθαρμένο και εγκληματικό καθεστώς έχει πνίξει την οικονομία, προκαλώντας τα χειρότερα επίπεδα υπερπληθωρισμού στην ιστορία και καθιστώντας εκατομμύρια πολίτες εξαρτημένους από τη δημόσια βοήθεια η οποία δίνεται με βάση την πολιτική τους κατεύθυνση, χωρίς αξιοπρέπεια ή μέλλον», πρόσθεσε. «Αλλά η Βενεζουέλα αντέδρασε», δήλωσε, υπογραμμίζοντας ότι οι προεδρικές εκλογές της 28ης Ιουλίου σήμαναν την έναρξη μιας ασταμάτητης πραγματικής αλλαγής που υπερβαίνει τα χρονικά και γεωγραφικά όρια της Βενεζουέλας σήμερα. «Γνωρίζουμε ότι θα επιτύχουμε (…), η νίκη της Βενεζουέλας θα είναι η νίκη όλης της ανθρωπότητας», κατέληξε, ευχαριστώντας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «για την απόδειξη ότι δεν είμαστε μόνοι».
Δείτε το βίντεο της τελετής απονομής.
Η θέση του Κοινοβουλίου
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε τον κ. González Urrutia ως τον νόμιμο και δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Βενεζουέλας και τη María Corina Machado ως ηγέτιδα των δημοκρατικών δυνάμεων της χώρας. Το Κοινοβούλιο δήλωσε επίσης ότι οι εκθέσεις των διεθνών παρατηρητών της εκλογικής διαδικασίας κατέστησαν σαφές ότι οι προεδρικές εκλογές της Βενεζουέλας δεν πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα εκλογικής ακεραιότητας.
Νωρίτερα, τον Φεβρουάριο του 2024, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε καλέσει τα κράτη μέλη να διατηρήσουν τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο καθεστώς Maduro και να τις εντείνουν έως ότου υπάρξει σαφής και μόνιμη δέσμευση από το καθεστώς, με βάση τη συμφωνία των Μπαρμπάντος, για την τήρηση βασικών προτύπων δημοκρατίας, κράτους δικαίου και ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Τον Ιούλιο του 2023, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε απερίφραστα την αυθαίρετη και αντισυνταγματική απόφαση του καθεστώτος της Βενεζουέλας να αποτρέψει εξέχουσες προσωπικότητες της αντιπολίτευσης, όπως η María Corina Machado, ο Leopoldo López, ο Henrique Capriles και ο Freddy Superlano από το να συμμετάσχουν στις εκλογές του 2024.
Σχετικές πληροφορίες
Το Βραβείο Ζαχάρωφ για την Ελευθερία της Σκέψης, που ονομάστηκε έτσι προς τιμήν του Σοβιετικού φυσικού και πολιτικού αντιφρονούντα Andrei Sakharov, είναι η υψηλότερη διάκριση της ΕΕ για υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Απονέμεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε άτομα ή οργανώσεις κάθε χρόνο από το 1988, ως αναγνώριση του έργου τους σε μία από τις εξής θεματικές: υπεράσπιση των ανθρωπίνων και των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ιδίως της ελευθερίας της έκφρασης, προστασία των δικαιωμάτων των μειονοτήτων, σεβασμός του διεθνούς δικαίου, ανάπτυξη της δημοκρατίας και υπεράσπιση του κράτους δικαίου.
